Oostenrijk, een land vol adembenemende landschappen, rijke geschiedenis en culturele diepgang, biedt talloze mogelijkheden voor mensen die in het buitenland willen werken. Of je nu op zoek bent naar een tijdelijke baan in de toerismesector of je carrière in een andere richting wilt voortzetten, Oostenrijk heeft veel te bieden. Dit Alpenland grenst aan maar liefst acht andere landen: Zwitserland, Liechtenstein, Duitsland, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Italië en Slovenië. Met een oppervlakte van 83.871 km² en een bevolking van ongeveer 8,9 miljoen mensen is Oostenrijk relatief klein, maar economisch en cultureel gezien enorm divers.
Oostenrijk is verdeeld in negen Bundesländer, elk met zijn eigen unieke kenmerken en cultuur. De Alpen spelen een belangrijke rol in het dagelijks leven van de Oostenrijkers, niet alleen qua natuur maar ook qua recreatie en economie. Twee derde van de toeristen komt naar Oostenrijk voor wintersport. Maar Oostenrijk is veel meer dan alleen skiën en snowboarden. In dit artikel duiken we dieper in op alle aspecten van werken in Oostenrijk: van de arbeidsomstandigheden, salarissen en belastingstelsel tot integratie in de werkcultuur en praktische zaken zoals huisvesting en sociale zekerheid.
Waarom werken in Oostenrijk?
Oostenrijk trekt niet alleen toeristen van over de hele wereld aan, maar ook expats en seizoensarbeiders die willen genieten van de prachtige natuur en hoge levensstandaard. Een van de grootste voordelen van wonen en werken in Oostenrijk is de hoge levenskwaliteit. De hoofdstad Wenen is zelfs meerdere keren uitgeroepen tot de meest leefbare stad ter wereld, en het hele land biedt een uitstekende balans tussen werk en privéleven.
In Oostenrijk kun je genieten van indrukwekkende natuurgebieden die zorgvuldig worden onderhouden. De majestueuze Alpen, het stroomgebied van de Donau en de glooiende heuvels in het zuidoosten van het land maken Oostenrijk tot een paradijs voor natuurliefhebbers. Dit natuurschoon trekt niet alleen toeristen aan, maar maakt het ook een geweldige plek om te wonen en te werken. Bovendien staat Oostenrijk bekend om zijn uitstekende sociale voorzieningen en een goed georganiseerd zorgstelsel. Als je op zoek bent naar een stressvrij leven met goede werk- en leefomstandigheden, dan is Oostenrijk zeker een land om te overwegen.
Werkomstandigheden en werkuren in Oostenrijk
Oostenrijk kent een vrij standaard werkweek van 40 uur, verdeeld over vijf dagen van acht uur per dag. Dit lijkt veel op de werktijden in Nederland en België, maar er zijn wel enkele verschillen. Veel werknemers in Oostenrijk beginnen vroeger aan hun werkdag dan in Nederland. Het is niet ongebruikelijk om al om 7:00 of 7:30 te beginnen, vooral in productie- en technische sectoren. Dit heeft als voordeel dat de werkdag ook eerder eindigt, vaak al rond 16:00 of zelfs eerder op vrijdag. Hierdoor hebben werknemers meer tijd voor hun privéleven en ontspanning, een aspect dat in Oostenrijk hoog in het vaandel staat.
Werknemers in Oostenrijk hebben recht op minimaal 25 betaalde vakantiedagen per jaar, en dit aantal kan toenemen naarmate je langer in dienst bent. Naast deze vakantiedagen zijn er 13 nationale feestdagen, waarop de meeste bedrijven en winkels gesloten zijn. Voor sectoren zoals de horeca en toerisme, waar werken tijdens feestdagen vaak nodig is, kunnen werknemers op deze dagen extra betaald krijgen of een compensatiedag opnemen.
Overuren en extra vergoedingen
In Oostenrijk worden overuren vaak extra vergoed. Werknemers die meer dan de standaard 40 uur per week werken, kunnen rekenen op een toeslag van 50% bovenop hun normale salaris. In sommige gevallen kunnen overuren ook worden omgezet in extra vakantiedagen. Dit maakt het werk in Oostenrijk aantrekkelijk, vooral voor mensen die bereid zijn om extra uren te maken tijdens piekperiodes, zoals in het toerisme tijdens het winter- en zomerseizoen.
Salarisstructuur en voordelen
Een uniek aspect van de Oostenrijkse salarisstructuur is dat veel werknemers 14 maandsalarissen per jaar ontvangen. Naast de reguliere 12 maanden krijgen werknemers een extra uitbetaling in juni (vakantiegeld) en in december (kerstbonus). Deze extra betalingen maken deel uit van de standaard arbeidsvoorwaarden en worden vaak onbelast uitgekeerd, wat een groot voordeel is voor werknemers. Het minimumsalaris in Oostenrijk is €1500 bruto per maand, maar het gemiddelde salaris varieert afhankelijk van de sector en ligt in 2022 rond de €2609 bruto per maand.
Sectoren met veel werkgelegenheid in Oostenrijk
De Oostenrijkse arbeidsmarkt biedt een breed scala aan werkgelegenheid, vooral in specifieke sectoren zoals toerisme, technologie, gezondheidszorg en ambachten. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste sectoren met veel vraag naar werknemers.
Toerisme en horeca
Oostenrijk is wereldwijd bekend om zijn toeristische trekpleisters, en vooral in de wintermaanden trekt het land miljoenen bezoekers voor wintersport. Populaire skigebieden zoals Tirol, Salzburg en Gerlos zijn hotspots voor buitenlandse werknemers die seizoenswerk zoeken. Banen in hotels, restaurants, bars, en als skileraar of snowboardinstructeur zijn volop beschikbaar. Skileraren die de Nederlandse taal goed beheersen, zijn bijvoorbeeld zeer gewild, vooral omdat veel Nederlandse toeristen Oostenrijk als favoriete wintersportbestemming kiezen.
Een van de voordelen van werken in de toerismesector is dat je vaak gratis accommodatie en maaltijden krijgt, wat helpt om de kosten van levensonderhoud te drukken. Hoewel de salarissen in deze sector niet de hoogste zijn, biedt het werk vaak genoeg voordelen in de vorm van kost en inwoning en de mogelijkheid om in een prachtige omgeving te werken.
Technologie en IT-sector
De technologische sector in Oostenrijk groeit snel, vooral in steden als Wenen, Graz en Linz. Bedrijven zijn voortdurend op zoek naar geschoolde IT-professionals, zoals softwareontwikkelaars, data-analisten en IT-architecten. Ook in de opkomende sector van cybersecurity zijn veel vacatures te vinden. Het gemiddelde salaris in de IT-sector ligt hoger dan in veel andere sectoren, en werknemers kunnen rekenen op extra voordelen zoals opleidingsmogelijkheden en flexibele werktijden.
Gezondheidszorg
Net als in veel andere Europese landen kampt Oostenrijk met een tekort aan gekwalificeerd zorgpersoneel. Vooral in ziekenhuizen en verpleeghuizen is er veel vraag naar verpleegkundigen, artsen, fysiotherapeuten en ander medisch personeel. Het werken in de gezondheidszorg in Oostenrijk biedt niet alleen goede salarissen, maar ook uitstekende secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals uitgebreide zorgverzekeringspakketten en pensioenregelingen.
Ambachten en technische beroepen
Oostenrijk heeft een sterke traditie in ambachten en technische beroepen. Denk aan beroepen zoals elektricien, loodgieter, timmerman en automonteur. Deze sectoren zijn altijd op zoek naar geschoolde vakmensen, vooral omdat er een tekort is aan gekwalificeerd personeel. De salarissen in deze sectoren zijn goed, en in veel gevallen kunnen werknemers rekenen op langdurige contracten en extra voordelen zoals pensioenopbouw en ziektekostenverzekeringen.
Belastingen en sociale zekerheid
Oostenrijk kent een progressief belastingstelsel, waarbij de belastingtarieven variëren van 20% tot 55%, afhankelijk van het inkomen. Mensen met lagere inkomens betalen minder belasting, terwijl de hoogste inkomens tegen het hoogste tarief worden belast. Voor inkomens onder een bepaalde drempel geldt een belastingvrijstelling, wat betekent dat mensen met een jaarinkomen van minder dan €10.000 geen inkomstenbelasting hoeven te betalen.
Naast de inkomstenbelasting worden ook sociale zekerheidsbijdragen ingehouden op het salaris. Deze bijdragen dekken onder andere de zorgverzekering, pensioenopbouw en werkloosheidsuitkeringen. In ruil voor deze bijdragen kunnen werknemers rekenen op een breed scala aan sociale voorzieningen, waaronder een uitgebreid gezondheidszorgsysteem en een sterk pensioenstelsel.
Wonen in Oostenrijk: huisvesting en kosten van levensonderhoud
De kosten van huisvesting in Oostenrijk variëren sterk afhankelijk van de regio. In de grote steden, zoals Wenen, Salzburg en Innsbruck, zijn de huurprijzen aanzienlijk hoger dan in landelijke gebieden. In Wenen betaal je bijvoorbeeld gemiddeld €950 per maand voor een appartement in het stadscentrum, terwijl de prijzen buiten het centrum rond de €660 liggen. In toeristische gebieden, zoals Tirol, kunnen de huurprijzen tijdens het skiseizoen stijgen vanwege de grote vraag naar accommodaties.
Als je van plan bent om voor langere tijd in Oostenrijk te wonen, is het verstandig om op tijd op zoek te gaan naar een geschikte accommodatie. Websites zoals Housing Anywhere, Nestpick en Properstar bieden een breed scala aan huurwoningen en appartementen. Daarnaast kun je via lokale kranten en advertenties vaak woningen vinden in kleinere steden en dorpen.
Hieronder een vlog over wonen en werken in Oostenrijk:
Vervoer in Oostenrijk
Oostenrijk heeft een uitstekend openbaar vervoerssysteem, met goed onderhouden trein- en busnetwerken die de steden en dorpen met elkaar verbinden. De ÖBB (Österreichische Bundesbahnen) is de nationale spoorwegmaatschappij, en de meeste grote steden zijn gemakkelijk bereikbaar per trein. In gebieden waar geen treinverbinding is, rijden er bussen, ook wel bekend als Postbussen. Deze luxe bussen worden beheerd door de ÖBB en stoppen onderweg in bijna elk dorp of stad.
Voor langere afstanden is reizen met de trein vaak sneller en comfortabeler dan met de auto, vooral tussen steden zoals Wenen en Graz. Bovendien is reizen met het openbaar vervoer vaak goedkoper dan met de auto, vooral wanneer je rekening houdt met de tolwegen in Oostenrijk. Als je van plan bent om met de auto te reizen, is het belangrijk om een tolvignet aan te schaffen. Dit vignet is verplicht voor het rijden op de snelwegen en is te koop bij tankstations en postkantoren in de buurt van de grensovergangen.
De werkcultuur in Oostenrijk: hiërarchie en formele omgangsvormen
De werkcultuur in Oostenrijk verschilt op verschillende punten van de Nederlandse werkcultuur. Waar in Nederland de omgangsvormen op de werkvloer vaak informeel zijn en beslissingen in overleg worden genomen, is de werkvloer in Oostenrijk formeler en meer hiërarchisch. Titels spelen een belangrijke rol, en het is gebruikelijk om collega’s en leidinggevenden met “Herr” of “Frau” aan te spreken, vaak gevolgd door hun academische titel zoals “Doktor” of “Professor”.
Deze formele omgangsvormen kunnen in het begin wat onwennig zijn voor Nederlanders, die gewend zijn aan een meer ontspannen sfeer op de werkvloer. Echter, na verloop van tijd zul je merken dat deze structuur en respect voor hiërarchie de basis vormt voor een goed functionerende werkrelatie in Oostenrijk. Ook punctueel zijn is erg belangrijk; afspraken worden vaak ruim van tevoren gepland en verrassingen worden niet altijd op prijs gesteld.
In moderne bedrijven en internationale organisaties is de werkcultuur vaak iets informeler, maar in traditionele sectoren zoals de overheid, industrie en banken blijft de formele hiërarchie duidelijk aanwezig.
Taalvaardigheid: het belang van Duits
Hoewel veel Oostenrijkers goed Engels spreken, vooral in de grote steden en toeristische gebieden, is het spreken van de Duitse taal een vereiste voor de meeste banen in Oostenrijk. Dit geldt vooral voor functies in de gezondheidszorg, overheid en retail. Voor de meeste banen is minimaal een B1/B2 niveau Duits vereist, afhankelijk van de functie en sector.
Om je kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, is het raadzaam om een taalcursus te volgen. Veel taalinstellingen in Oostenrijk bieden cursussen aan voor buitenlanders, en je kunt ook online taalprogramma’s zoals Duolingo gebruiken om je Duitse taalvaardigheden te verbeteren. Het spreken van Duits maakt niet alleen het werken gemakkelijker, maar helpt je ook om beter te integreren in de Oostenrijkse samenleving.
Werken in het zomerseizoen
Hoewel Oostenrijk vooral bekend staat om zijn wintersport, is het land ook een populaire bestemming in de zomer. De prachtige natuur, met talloze wandelroutes, bergmeren en buitenactiviteiten, trekt veel toeristen aan tijdens de warmere maanden. Dit betekent dat er in het zomerseizoen veel vraag is naar personeel in de horeca, hotels, campings en sportclubs. Als je meerdere talen spreekt, heb je een goede kans om een zomerbaan te vinden, bijvoorbeeld als receptiemedewerker in een hotel, barmedewerker, of instructeur bij een sportclub.
Wintersport: werken als skileraar
Oostenrijk heeft maar liefst 800 wintersportplaatsen verdeeld over 71 regio’s, en het is een van de populairste bestemmingen voor wintersport in Europa. Voor Nederlanders die van skiën houden, is werken als skileraar in Oostenrijk een droom. Als skileraar ben je dagelijks op de pistes, en na een dag hard werken kun je genieten van het levendige après-ski leven.
Om als skileraar te werken, moet je eerst je Anwärter-diploma behalen. Dit is een basisopleiding van ongeveer 11 dagen, waarmee je beginners en lichtgevorderde skiërs kunt lesgeven. Na het behalen van je diploma kun je aan de slag in een van de vele skischolen in populaire regio’s zoals Tirol, Salzburg of Vorarlberg.
Feestdagen en vrije tijd in Oostenrijk
Oostenrijk heeft in totaal 13 nationale feestdagen per jaar. Op deze dagen zijn de meeste bedrijven en winkels gesloten, hoewel supermarkten in toeristische gebieden soms beperkt open zijn. De feestdagen variëren van religieuze feestdagen zoals Kerstmis en Pasen, tot nationale vieringen zoals de Dag van de Arbeid op 1 mei en de Oostenrijkse Nationale Feestdag op 26 oktober.
Naast de officiële feestdagen hechten Oostenrijkers veel waarde aan hun vrije tijd. Het leven in Oostenrijk draait niet alleen om werk, maar vooral om genieten van het leven. Dit komt tot uiting in de vele cafés, restaurants en bars die het land rijk is. Uit eten gaan is in Oostenrijk relatief betaalbaar, en gerechten zoals Wiener Schnitzel en Apfelstrudel zijn geliefde klassiekers die je overal op de kaart vindt.
Visum en verblijfsvergunning
Als EU-burger heb je geen visum of werkvergunning nodig om in Oostenrijk te werken. Wel moet je je binnen drie dagen na aankomst registreren bij de lokale autoriteiten en, als je langer dan drie maanden in Oostenrijk verblijft, een verblijfsvergunning aanvragen. Dit proces is vrij eenvoudig als je kunt aantonen dat je een baan hebt en in je eigen onderhoud kunt voorzien.
Voor niet-EU-burgers gelden andere regels, en zij moeten vaak een werkvergunning aanvragen voordat ze in Oostenrijk aan de slag kunnen. De regels en vereisten kunnen variëren, afhankelijk van je nationaliteit en de sector waarin je wilt werken.
Werken in Oostenrijk biedt tal van voordelen. Het land heeft een gunstige levenskwaliteit, een stabiele economie en een goed sociaal stelsel. Of je nu op zoek bent naar een tijdelijke baan in het toerisme of een langdurige carrière in de technologie of gezondheidszorg, Oostenrijk heeft voor iedereen iets te bieden.
De natuur, cultuur en ontspannen werkmentaliteit maken het land tot een aantrekkelijke bestemming voor expats en seizoenswerkers. Het vergt enige aanpassing om te wennen aan de formelere werkcultuur en het hiërarchische systeem, maar met een open houding en een goede kennis van de Duitse taal kun je je snel thuis voelen in dit prachtige land.
Kortom, Oostenrijk is niet alleen een geweldige plek om te wonen, maar ook om te werken. Of je nu kiest voor een baan in de Alpen als skileraar, een baan in de horeca in Wenen, of je carrière in de technologie wilt voortzetten, Oostenrijk heeft alles in huis om je een onvergetelijke werkervaring te bieden.
